یج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد كه در بلندمدت اعمال سیاست پولی بر ارزش افزوده بخش كشاورزی اثر مثبت، معنی دار اما ناچیز داشته است و اثر خشكسالی ‌در فاصله سالهای 80-1377 منفی بوده كه منطقی نیز می باشد. و نیز باعث انتقال منحنی ارزش افزوده بخش كشاورزی به پایین شده است. در كوتاه مدت سیاست پولی انبساطی اثر معنی داری بر ارزش افزوده بخش كشاورزی نگذاشته است.

با وجود نقش محدودیت بخش كشاورزی در طی سه برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بعد از انقلاب، ولی سیاستهای پولی به صورت روی كارآمد برای رسیدن به این هدف عمل نكرده است. از سوی دیگر توصیه می شود كه در كوتاه مدت و میان مدت از سیاستهای انبساط پولی كمتر و با احتیاط استفاده شود. زیرا این سیاست در كوتاه مدت بر تولید و ارزش افزوده بخش كشاورزی اثر معنی دار و قابل توجهی نگذاشته است.

مقدمه

سیاستهای پولی بخشی از سیاستهای اقتصادی كشور را تشكیل می دهد كه از طریق آن ؟؟ پولی كشور تلاش می كنند در چارچوبی هماهنگ با سایر سیاستهای اقتصادی عرضه پول را به نحوی كنترل كنند كه متناسب با اهداف كشور باشد. متابات پولی هر كشور می توانند با بهره گرفتن از ابزار سیاست پولی، كنترل جریان نقدینگی جامعه را بدست گیرند و با هدایت صحیح آن به سمت سرمایه گذاری در بخشهای مولد بر رشد و توسعه اقتصادی تأثیر مثبت بگذارند.

در اقتصاد ایران همانگونه كه در برنامه اول و دوم و سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ذكر شده است، بخش كشاورزی محور توسعه قرار گرفته است و سعی دولت بر این بوده است كه جهت اعتبارات حتی المقدور به طرف بخشهای تولیدی كشاورزی سوق پیدا نماید. بدین منظور در قوانین برنامه ، افزایش سهم تسهیلات بانكی ارزان و ایجاد و تقویت مؤسسات مالی و اعتباری غیر دولتی در بخش كشاورزی پیش بینی شده است و بدین منظور نرخ سود تسهیلات اعطایی به بخش كشاورزی همواره كمتر از بخشهای دیگر اقتصاد بوده و همچنین دولت موظف است كه حداقل 25 درصد از تسهیلات كلیه بانكهای كشور را به طرحهای بخش آب و كشاورزی اختصاص دهد.

بنابراین با توجه به اهمیت شناخت تأثیر سیاستهای پولی و اعتباری بر بخشهای اقتصادی و با توجه به اهمیت بخش كشاورزی در رسیدن به رشد و

 توسعه اقتصادی، در این تحقیق سعی شده است تا به بررسی اثر این سیاست بر بخش كشاورزی پرداخته شود.

در فصل اول این پژوهش اهمیت و ضرورت تحقیق كشاورزی و اعمال سیاستهای پولی در این بخش را مورد بررسی قرار می دهیم و سپس فرضیات تحقیق را مطرح می كنیم و روش تحقیق را نیز مشخص می كنیم.

در فصل دوم ، تعریف سیاست پولی و اهداف سیاستهای اقتصادی كلان را به طر خلاصه شرح داده و سپس پول و سیاستهای پولی از نظر مكاتب اقتصادی را بیان می كنیم و در انتها نگاهی اجمالی بر ابزارهای سیاست پولی می اندازیم. در فصل سوم به عملكرد ابزارهای سیاست پولی ، عرضه پول و متغیرهای تشكیل دهنده آن برای اقتصاد ایران، عملكرد سیاستهای پولی و اعتباری در بخشهای تولیدی در هر یک از سه برنامه توسعه می پردازیم و در انتها نیز ی بر روند ارزش افزوده بخش كشاورزی و زیربخشهای تشكیل دهندة آن در فاصلة سالهای 81-1338 خواهیم داشت.

در فصل چهارم ی بر مطالعات انجام شده در خصوص اثر سیاستهای پولی بر متغیرهای حقیقی انجام می دهیم و در نهایت در فصل پنجم با تشریح روش تجزیه و تحلیل داده ها، اقدام به برآورد مدل و تعیین روابط كوتاه مدت و بلند مدت كرده و پس از نتایج حاصله از برآورد مدل را مطرح و پیشنهاداتی در خصوص بهبود اثرگذاری سیاستهای پولی بر بخش كشاورزی آورده می شود.

 اهمیت موضوع

بخش كشاورزی در اقتصاد ایران از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است. تأمین 25 درصد از تولید ناخالص داخلی، 23 درصد از اشتغال كشور ، 33 درصد از صادرات غیرنفتی و 80 درصد از نیاز غذایی كشور از ویژگیهای منحصر به فرد این بخش است كه آنرا از سایر بخشهای اقتصادی متمایز می سازد. ] صادقی، 1378[

این بخش به رغم اعمال چندین دهه سیاست صنعتی و تقویت سایر بخشهای اقتصادی و حتی اجرایی سیاستهای توسعه بخش ، همچنان با قدرت به حیات خود ادامه داده و در شرایط نامطلوب نیز شكوفایی و ظرفیتهای نوینی را عرضه كرده است. در این چارچوب است كه در قوانین توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، از بخش كشاورزی به عنوان بخش استراتژیک و حیاتی یاد شده است