چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………1

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….8

بخش اول: حقوق بشر دوستانه بین المللی در پرتو کنوانسیون چهارگانه ژنو…………………………………………..13

فصل اول: کلیات حقوق بشر دوستانه بین المللی……………………………………………………………………………………..13

مبحث اول: تدوین حقوق بشر دوستانه بین المللی…………………………………………………………………………………..14

گفتار اول: منابع حقوق بشر دوستانه ………………………………………………………………………………………………………..19

بند اول: حقوق بین الملل بشر دوستانه قراردادی……………………………………………………………………………………20

بند دوم: کنوانسیون های ژنو……………………………………………………………………………………………………………………..21

بند سوم: حقوق بشر دوستانه عرفی…………………………………………………………………………………………………………23

مبحث دوم: اصول حقوق بشر دوستانه………………………………………………………………………………………………………25

گفتار اول: روش ها و شیوه های نبرد………………………………………………………………………………………………………..27

بند اول: شیوه های نبرد در حقوق بشر دوستانه……………………………………………………………………………………….28

بند دوم: محدودیت در استفاده از سلاح در جنگ…………………………………………………………………………………….28

بند سوم: اهداف نظامی………………………………………………………………………………………………………………………………33

بند سوم: حقوق هدف گیری……………………………………………………………………………………………………………………..37

بند چهارم: ضرورت و تناسب در حقوق بشر دوستانه……………………………………………………………………………….42

مبحث سوم: حمایت از افراد غیر نظامی……………………………………………………………………………………………………44

گفتار اول: حداقل حمایت از شهروندان مناطق اشغالی بر اساس کنواسیون چهارم ژنو…………………………47

گفتار دوم: پروتکل الحاقی اول؛ 1977………………………………………………………………………………………………….. 49

گفتار سوم: رزمندگان وغیر رزمندگان……………………………………………………………………………………………………..50

بند اول: تعریف رزمنده…………………………………………………………………………………………………………………………….50

بند دوم: اصل تفکیک……………………………………………………………………………………………………………………………….52

فصل دوم: حقوق بشر دوستانه و حقوق بشر در سرزمین های اشغالی……………………………………………………52

مبحث اول: کیفری شدن تخلفات حقوق بشر دوستانه……………………………………………………………………………55

گفتار اول: تعقیب کیفری نقض حقوق بشر دوستانه………………………………………………………………………………..55

بند اول: جبران خسارت ناشی از نقض حقوق جنگ………………………………………………………………………………..56

بند دوم: جنایت بین المللی در جنگ های جهانی…………………………………………………………………………………..56

بند سوم: پیدایش اصول جدید در دادرسی بین الملل……………………………………………………………………………..57

الف: مسئولیت کیفری فردی…………………………………………………………………………………………………………………….57

ب: مسئولیت مافوق…………………………………………………………………………………………………………………………………..58

ج: فرمانده نظامی………………………………………………………………………………………………………………………………………59

گفتار دوم: مجازات جنایت علیه بشریت در مخاصمات مسلحانه پس از 1945……………………………………..59

بند اول: دادگاه های بین المللی شده کیفری/ دادگاه کیفری ویژه………………………………………………………….60

بند دوم: دادرسی و مجازات ملی……………………………………………………………………………………………………………….62

الف: پذیرش حقوق جنگ در حقوق داخلی کشورها…………………………………………………………………………………62

ب: نمونه هایی از دادگاه های ملی علیه جنایات جنگی……………………………………………………………………………63

بند سوم: دیوان بین المللی کیفری……………………………………………………………………………………………………………64

بند چهارم: مداخله بشر دوستانه………………………………………………………………………………………………………………..65

بخش دوم: مسئولیت اسرائیل در نقض حقوق بشر دوستانه بین المللی در سرزمین های اشغالی و           فلسطین………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………..68

فصل اول: ضرورت اعمال مقررات حقوق بشر دوستانه و حقوق بشر در مناطق اشغالی فلسطین …………..68

مبحث اول: حقوق متعلق به افراد بشر……………………………………………………………………………………………………….69

گفتار اول: حق تعیین سرنوشت…………………………………………………………………………………………………………………71

گفتار دوم: حق حیات…………………………………………………………………………………………………………………………………74

گفتار سوم: حق آزادی و امنیت شخصی……………………………………………………………………………………………………75

گفتار چهارم: رعایت تشریفات عادلانه دادرسی…………………………………………………………………………………………77

گفتار پنجم: ممنوعیت تبعیض نژادی……………………………………………………………………………………………………….79

گفتار ششم: حق دریافت کمک های بشر دوستانه……………………………………………………………………………………86

گفتار هفتم: حق مالکیت، کار و آزادی مذهبی…………………………………………………………………………………………89

مبحث دوم: ساخت دیوار حائل و رای مشورتی دیوان بین المللی دادگستری لاهه………………………………..91

گفتار اول: ادعای اسرائیل در رد رای مشورتی دیوان بین المللی دادگستری…………………………………………..98

گفتار دوم: بررسی حقوقی رای دیوان بین المللی دادگستری و ادعاهای اسرائیل……………………………………99

فصل دوم: امکان یا امتناع اعمال حقوق بشر دوستانه در مناطق اشغالی فلسطین…………………………………102

مبحث اول: تاریخ مناقشه اعراب و اسرائیل………………………………………………………………………………………………103

گفتار اول: از قطعنامه 181 تا انتفاظه اول……………………………………………………………………………………………….105

بند اول: سازمان ملل متحد و فلسطین……………………………………………………………………………………………………109

الف: تشکیل هیئت سه نفره مجمع عمومی سازمان ملل متحد……………………………………………………………..111

ب: تشکیل کمیته حقوق فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل متحد………………………………………………112

ج: طرح سازمان ملل متحد بر بیت المقدس…………………………………………………………………………………………..113

بند دوم: جنگ اسرائیل با کشورهای همسایه عربی……………………………………………………………………………….113

الف: جنگ شش روزه 1967…………………………………………………………………………………………………………………..113

ب: جنگ رمضان 6 اکتبر 1973…………………………………………………………………………………………………………….115

ج: حمله اسرائیل به لبنان ژوئن 1982………………………………………………………………………………………………….118

1: حمله به اردوگاه های صبرا و شتیلا…………………………………………………………………………………………………..118

2: خروج اسرائیل از لبنان……………………………………………………………………………………………………………………….118

بند سوم: انتفاضه اول 9 دسامبر 1987………………………………………………………………………………………………….119

گفتار دوم: نقض کنواسیون چهارم ژنو در مناطق اشغالی………………………………………………………………………121

بند اول: اشغال نظامی و اثرات حقوقی آن……………………………………………………………………………………………..121

بند دوم: دستورات نظامی اسرائیل در مناطق اشغالی……………………………………………………………………………123

الف: جنایات اسرائیل در منطقه لاتورن………………………………………………………………………………………………….124

ب: جابجایی اجباری……………………………………………………………………………………………………………………………….124

بند سوم: شهرک سازی در مناطق اشغالی…………………………………………………………………………………………….127

الف: گزارش گزارشگر مخصوص HCR کمیسیون حقوق بشر در مورد شهرک سازی…………………………128

ب: اشغال شرق بیت المقدس توسط اسرائیل در سال 1967……………………………………………………………….130

ج: ساخت و سازهای جدید اسرائیل در شرق بیت المقدس…………………………………………………………………..132

د: گزارش تالیا ساسون…………………………………………………………………………………………………………………………….134

بند چهارم: سیاست ترور هدفمند……………………………………………………………………………………………………………135

الف: ترور رهبران حماس………………………………………………………………………………………………………………………….136

ب: عملیات سپر دفاعی شارون علیه فلسطین…………………………………………………………………………………………138

بند پنجم: بی حرمتی به مسجد الاقصی و انتفاضه الاقصی ( انتفاضه دوم )………………………………………….140

بند ششم: کمیته بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر در مناطق اشغالی و مناطق خود گردان ……….140

الف: مناطق اشغالی………………………………………………………………………………………………………………………………… 141

ب: مناطق خودگردان……………………………………………………………………………………………………………………………….142

فصل سوم: نوار غزه و مسائل مربوط به آن………………………………………………………………………………………………143

مبحث اول: تاریخچه اشغال نوار غزه توسط اسرائیل……………………………………………………………………………….144

گفتار اول: نوار غزه پس از عقب نشینی ارتش اسرائیل……………………………………………………………………………147

بند اول: قابلیت اعمال حقوق اشغال بررسی ماده 42……………………………………………………………………………..149

بند دوم: دولت خود گردان؛ نوار غزه و جریشو………………………………………………………………………………………..154

بند سوم: خاتمه اشغال……………………………………………………………………………………………………………………………..157

بند چهارم: وضعیت حقوقی غزه……………………………………………………………………………………………………………….158

مبحث دوم: جنگ غزه از 27 دسامبر 2008 الی 18 ژانویه 2009………………………………………………………..161

گفتار اول: غزه پس از درگیری میان نظامیان فتح و حماس………………………………………………………………….165

گفتار دوم: نقض قوانین حقوق بشر دوستانه توسط اسرائیل در جنگ غزه…………………………………………….170

بند اول: شلیک گلوله به سمت غیر نظامی ها…………………………………………………………………………………………172

بند دوم: عدم رعایت اصل تمایز……………………………………………………………………………………………………………….173

بند سوم: عدم رعایت اصل تناسب………………………………………………………………………………………………………….177

بند چهارم: شلیک مستقیم به غیر نظامیان ……………………………………………………………………………………………178

بند پنجم: عدم حمایت از غیر نظامیان……………………………………………………………………………………………………178

بند ششم: هدف گیری مظاهر دولت………………………………………………………………………………………………………..182

بند هفتم: ممانعت از خارج کردن مجروحان و حمله به تیم پزشکی……………………………………………………..185

بند هشتم: جنایت علیه بشریت و نسل کشی………………………………………………………………………………………….188

بند نهم: فروپاشی زیر ساخت های غیر نظامی و خدمات عمومی…………………………………………………………..191

گفتار سوم: تحلیل حقوقی جنگ غزه………………………………………………………………………………………………………195

بند اول: شورای حقوق بشر و گزارش قاضی گلدستون (بررسی جنایات اسرائیل در جنگ 22 روزه         غزه) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………197

بند دوم: دیوان کیفری بین المللی و جنایات اسرائیل در جنگ غزه………………………………………………………200

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………..204

پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 213

منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..214

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………237

مقدمه:

قرن بیستم با دو جنگ جهانگیر در کارنامه خود به پایان رسید. جنگ جهانی اول از آگوست 1914 آغاز و در نوامبر 1918 با حدود یک میلیون کشته، بیش از بیست میلیون مجروح و هشتصد هزار مفقود الاثر خاتمه یافت. در این جنگ برای اولین بار از سلاح های شیمیائی استفاده شد و نخستین بار مناطق غیر نظامی در سطح گسترده از آسمان بمباران شدند.[1] شاید تنها نتیجه مثبت این جنگ تشکیل جامعه ملل بود که متاسفانه قادر به حفظ صلح جهانی نشد. جنگ جهانی دوم که پر تلفات ترین جنگ در تاریخ بشریت می باشد، در اول سپتامبر 1939 آغاز شد با بیش از پنجاه میلیون کشته در 1945 به پایان رسید.[2] جامعه جهانی پس از جنگ دوم با عبرت گرفتن از دو جنگ جهانگیر مبادرت به تشکیل سازمان ملل متحد به عنوان حافظ صلح و امنیت جهانی و قانونمند کردن روابط میان دولت ها کرد. اجرای قواعد بشر دوستانه از زمانی که منشور ملل متحد در سال 1945 استفاده از زور را در روابط بین دولت ها برای رسیدن به اهداف سیاسی ممنوع اعلام کرد، بیش از گذشته اهمیت یافت. کنوانسیون های چهارگانه ژنو یک سال پس تشکیل رژیم اسرائیل به تصویب رسیده است. این کنوانسیون ها که به دنبال پایان یافتن جنگ جهانی دوم و تشکیل سازمان ملل متحد در جهت کاستن از آلام جنگ ایجاد شده است، از کنفرانس های 1899، 1907، 1929 گرفته شده است.[3]

مجمع عمومی سازمان ملل متحد جمعا در نه قطعنامه در مورد جنگ اظهار نظر کرده است که لیست آنها به طور خلاصه در ذیل آمده است:[4]

1: سال 1947 تبلیغات جنگی ممنوع شد.

2: سال 1950 تبلیغات علیه صلح ممنوع شد.

3: سال 1944 کشور ها از تهدید به زور خودداری کنند.

4: سال 1950 صلح از طریق عمل به تصویب رسید (عدم دخالت کشورها در امور داخلی دیگر کشورها).

5: سال 1966 به دولت ها تاکید شد که در روابط بین المللی اصل منع تهدید به زور مراعات شود.

6: سال 1970 روابط دوستانه و همکاری بین کشورها و منع توسل به زور را تاکید کرد. قواعد ذکر شده باعث نمی شود که حق توسل به زور شناخته شود.

7: سال 1970 هر کشور وظیفه دارد از به کار بردن زور علیه تمامیت ارضی استقلال سیاسی کشور های دیگر خودداری کند بنا به اشغال نظامی تصرف نظامی صورت بگیرد.

8: سال 1972 منع توسل به زور.